Osoby, które potrafią czynnie poruszać kończynami powinny ćwiczyć. Przeznaczone są dla nich ćwiczenia czynne. Ćwiczenia czynne mają na celu przeciwdziałanie zanikom mięśniowym , przyrost siły, zapobieganie przykurczom oraz zwiększenie zakresu ruchu. W skład ćwiczeń czynnych wchodzą ćwiczenia z bardzo dużej grupy zajęć fizycznych. Jest to szeroka gama ćwiczeń , które pacjent może sam wykonać. Ćwiczenia czynne pacjent wykonuje samodzielnie, bez pomocy drugiej osoby oraz bez użycia dodatkowych oporów. Są to ćwiczenia czynne wykonywane przez samego pacjenta wbrew sile ciężkości poruszanego odcinka jakim jest np. kończyna dolna. Są wykonywane w pewnym rytmie i tempie. Można zacząć je wykonywać, gdy pacjent jest zdolny wykonać samodzielnie kontrolowany skurcz mięśnia. Ćwiczenia czynne pomagają poprawić poprawę siły mięśniowej i wytrzymałości mięśni, zwiększyć precyzję ruchów oraz zakres ruchomości stawowej. Ćwiczenia czynne są wskazane dla pacjentów z osłabionymi mięśniami, ograniczonym zakresem ruchów w stawach, zaburzeniami koordynacji ruchowej, zaburzeniami równowagi, przy wzmożonym spoczynkowym napięciu mięśni, w celu poprawy kondycji ogólnej. Z kolei przeciwwskazaniem są ciężki ogólny stan chorego, ostre stany zapalne stawów i tkanek miękkich okołostawowych, wzmożone odczucia bólowe różnego pochodzenia i o różnej lokalizacji tkankowej, potrzeba bezwzględnego unieruchomienia danej części ciała, stany bezpośrednio po urazach czy mała siła mięśni. Najczęściej stosowane ćwiczenia czynne to napinanie mięśni, ćwiczenia prowadzone, ćwiczenia w odciążeniu, ćwiczenia wolne – bez użycia sprzętu pomocniczego, ćwiczenia oporowe. Ćwiczenia czynne w odciążeniu to ćwiczenia, które chory samodzielnie wykonuje ruchy w stawach przy obciążeniu ćwiczonego odcinka ciała. Ma to na celu przeciwdziałanie zanikom mięśni i uzyskanie przyrostu ich siły czy zapobieganie przykurczom w stawie. Ćwiczenia czynne wolne to ćwiczenia wykonywane przez pacjenta na polecenie terapeuty i pod jego kontrolą. Ćwiczenia czynne z oporem polegają na uzyskaniu przyrostu siły mięśniowej, poprawie wytrzymałości mięśni. Są wskazane przy stanach unieruchomienia(np. po zdjęciu gipsu). Biorąc pod uwagę wydalność pacjenta można zastosować różne warianty ćwiczeń czynnych takich jak ćwiczenia izometryczne, ćwiczenia synergistyczne, ćwiczenia w odciążeniu (w UGUL-u), ćwiczenia w odciążeniu z oporem (w UGUL-u), ćwiczenia czynne z oporem. Przeciwwskazaniem do wykonywania ćwiczeń czynnych są takie stany jak ostre stany zapalne stawów, stany zapalne tkanek okołostawowych,stan po nakłuciu dolędźwiowym, stan po tomografii komputerowej z kontrastem, ciśnienie rozkurczowe powyżej 100 a skurczowe powyżej 160 (mierzone w spoczynku), stany po zabiegach operacyjnych przed wyjęciem szwów, naruszona ciągłość skóry i tkanek miękkich, temperatura powyżej 38°, występowanie bólu podczas ćwiczenia, stany zapalne żył,ostre stany zapalne stawów, stany po zwichnięciu czy złamania ,stany pourazowe.